آلمان کشوری اروپایی است که با اتریش، بلژیک، جمهوری چک، دانمارک، فرانسه، لوکزامبورگ، هلند، سوئیس و لهستان مرز مشترک دارد و از نظر سیاسی و اقتصادی در مرکز اروپا واقع شده است. آلمان قلب اقتصاد اروپا می باشد و در کل دنیا نیز بین 5 رتبه برتر اقتصاد قرار دارد. آلمانیها معتقدند مرزبندی بین مردم، مکانها و امور، بهترین راه برای داشتن یک زندگی منظم و نظام یافته است و شاید به همین دلیل باشد که زندگی شخصی و کاری را از هم جدا کردهاند. مردم آلمان به خانههای خود میبالند و همیشه آن را تمیز و مرتب نگه میدارند. در فرهنگی که اکثر ارتباطات، تقریبا رسمی است، خانه برای آلمانیها، محیطی برای آرامش و حفظ حریم خصوصی محسوب میشود و در نتیجه فقط اعضای خانواده و دوستان نزدیک را به خانه خود دعوت میکنند. پس انداز، سخت کوشی و احترام به تمام مردم از دیگر ویژگیهای آلمانیها محسوب میشود به طوری که به احترام بزرگترها و افراد محترم مانند دکتر یا معلم خود میایستند. آلمانیها به صراحت و در کمال نزاکت، حرف خود را میزنند و صداقت را میپسندند و جز این انتظار ندارند. شاید با این گفته جای تعجبی نماند که چرا امروزه اقامت در آلمان، سفر به این کشور و کار در آنجا به ذهن بسیاری از افراد خطور کرده است.
زبان و مذهب در آلمان
زبان رسمی کشور آلمان، زبان آلمانی است که حدود ۹۵ درصد مردم این کشور به این زبان صحبت میکنند. زبانهای اقلیت شامل زبان صربی که توسط مردم شرق آلمان استفاده میشود، فریسی شمال و غرب, رومانیایی ,ترکی و کردی است.همچنین مردمی که در نزدیکی مرز دانمارک زندگی میکنند به زبان دانمارکی تکلم می کنند.از لحاظ مذهب, مسیحیت مذهب رسمی آلمان است که شامل پروتستان و کاتولویک می باشد. تعدادی مسلمان و عده ای نیز فاقد دینی خاص یا پیرو سایر ادیان هستند.
فرهنگ برنامه ریزی در آلمان
از بسیاری جهات میتوان آلمانیها را استاد برنامهریزی به حساب آورد زیرا در فرهنگ این کشور، اطلاع از اینکه در چه ساعت خاصی باید چه کاری انجام داد به شدت ستوده میشود. علاوه بر این، برنامهریزی دقیق در زندگی شخصی و همینطور کسب و کار، حس امنیت به آنها میدهد. حتی این موضوع در قوانین نیز رعایت شده است و مردم میدانند که چه انتظاری از زندگیشان داشته باشند و میتوانند بر اساس آن برنامهریزی کنند. علاوه بر این، حرکت اتوبوسها و قطارها همیشه سر موقع انجام می شود و به ندرت یک یا دو دقیقه تاخیر دارند. برای تمام فعالیتهایشان، زمانبندی مناسبی دارند و در نتیجه بعد از پایان ساعت کاری باید اداره را ترک کنند و اگر کسی بعد از این ساعت در اداره بماند، نشان میدهد که برنامه درستی برای فعالیتهای روزانهاش نداشته است.
آداب احوالپرسی در آلمان
احوالپرسی در آلمان، رسمی است و با یک دست دادن سریع و محکم انجام میشود. القاب و عناوین خیلی مهم و محترم شمرده میشود و باید طرف آلمانی را با عناوین و القابش خطاب قرار دهید مگر آنکه به شما اجازه داده باشد از نام کوچکش استفاده کنید. به طور کلی باید منتظر شوید تا میزبان شما را به گروه معرفی کند و هنگامی که وارد یک اتاق میشوید باید شخصا با همه افراد حتی کودکان حاضر دست دهید.
شاید در کشوری مثل آمریکا یا انگلستان وقتی به مهمانی دعوت شوید، هنگام ورود همان سلام کردن کفایت داشته باشد ولی در آلمان به دیگران معرفی میشوید و در ادامه باید با اکثر حضار دست بدهید .یکی دیگر از رفتارهای خاص آلمانیها، این است که هنگام ورود به رستوران، اتاق، مغازه، دفتر دکتر و غیره حتما سلام (hallo) میکنند و هنگام خداحافظی هم خداحافظ (tschüss) میگویند، حتی اگر هیچکس را نشناسند باز هم این رفتار را تکرار میکنند. اگر تلفنی با کسی حرف بزنند حتما از حال اقوام و آشنایان جویا میشوند و فقط به احوالپرسی با طرف مقابلشان اکتفا نمیکنند و لزومی ندارد که با همه افراد آشنا باشند تا حال و احوالشان را بپرسند
رسمی یا غیر رسمی
معمولا برای انگلیسی زبانها روش مشخصی برای صحبت رسمی یا مودبانهتر وجود دارد و با جایگزینی تعدادی از کلمات میتوان صحبتهایمان را رسمیتر جلوه دهیم، مثلا با خانم یا آقا خطاب کردن مخاطبمان ولی به هیچ وجه ضمایر را عوض نمیکنیم. در زبان آلمانی این روش کمی متفاوتتر است، نه تنها ضمایر را با کلمات دیگری جایگزین میکنند بلکه اگر شخصی با نام خانوادگی و عنوان حرفهاش به شما معرفی شد بهتر است همانگونه خطابش کنید. مثلا پروفسور دکتر مولر...
آن تایم باشید
برخیها تصور میکنند آن تایم بودن یعنی نیم ساعت زودتر سر قرار حاضر شوند ولی آلمانیها چنین رفتاری را نمیپسندند.
مردم آلمان برای نظم، حریم و وقت شناسی ارزش ویژهای قائل هستند و سر زده به خانه کسی رفتن بسیار بیادبانه تلقی میشود .وقتی قرار کاری یا شخصی در آلمان داشته باشید میتوانید فقط چند دقیقه زودتر به محل مورد نظرتان بروید. اگر به اتوبوس و قطار دیر برسید و راننده شما را در حال دویدن به سمت اتوبوس یا قطار ببیند باز هم شما را سوار نمیکند. در قرارهای کاری نیز منتظرتان نمیمانند و مکان را ترک میکنند.
آداب کسب و کار در آلمان
آلمانیها برای انجام کسب و کار نیازی به ایجاد رابطه شخصی ندارند و بیشتر به مدارک تحصیلی شما و مدت زمان فعالیت شرکتتان علاقه دارند. رابطهها رسمی است و رعایت قوانین مشخص، برای ایجاد رابطه کاری و حفظ آن از اهمیت زیادی برخوردار است. آلمانیها اغراق و گزافهگویی را نمیپسندند و به آن اعتماد نمیکنند. مردم این کشور برای حمایت از تصمیمگیریهای کاری و پایبندی به تصمیمات و صحبتهای ثبت شده، ارتباطات کتبی زیادی انجام میدهند، پس تعجب نکنید. قرار ملاقاتها باید از یک یا دو هفته قبل مشخص شود. اگر یک برنامه قرار ملاقات تهیه میکنید، حتما به زبان آلمانی باشد. سر وقت بودن اهمیت زیادی برای آلمانیها دارد و اگر فکر میکنید با تاخیر به جلسه میرسید باید آن را به صورت تلفنی اطلاع دهید. لغو یک جلسه در لحظه آخر، نهایت گستاخی و بیادبی تلقی میشود و ممکن است رابطه کاری را به خطر بیندازد.
جلسات کاری بر اساس یک زمانبندی سفت و سخت انجام میشود و زمان شروع و ختم جلسه دقیقا مشخص شده است. جلسات اولیه بیشتر جنبه آشنایی طرفین را دارد و سعی کنید هنگام صحبت تماس چشمی مستقیم داشته باشید. علاوه بر این یادتان باشید که برای ورود به اتاق جلسه باید آداب آن را راعایت کنید و بزرگترین یا بالاترین مقام باید اول وارد اتاق شود
درست لباس پوشیدن
در آلمان برای هر موقعیت و مکانی لباس مناسبی در نظر گرفته شده و حتی ممکن است در صورت رعایت نکردن مجبور باشید گوشزدهایشان را بشنوید. جالب است بدانید آنها از روی نحوه لباس پوشیدن میتوانند تشخیص دهند اهل کجایید، به ویژه تمایز آمریکاییها و کاناداییها برای آنها بسیار راحت است؛ آلمانیها میگویند که گردشگران آمریکایی معمولا با کفش کتانی سفید جوراب سفید میپوشند. خلاصه در آلمان نمیتوانید با دمپایی انگشتی یا شلوار راحتی سر کلاسهایتان حاضر شوید با اینکه در خیلی از کشورها اصلا ایرادی ندارد. با اینکه برای محل کار خود در کشور آلمان باید لباس رسمی به تن کنید ولی به این معنی نیست که لزوما کتوشلوار و کراوات بهترین انتخاب است. بهتر است نگاهی به لباس کارکنان محل کارتان بیاندازید تا حساب کار دستتان بیاید. درست مثل موقعیتهای غیررسمی در ادارهها نیز با دست دادن میتوان آداب اجتماعی را به بهترین شکل به جا آورد اما تماس جسمی بیشتر از این بیادبی تلقی میشود.
آداب هدیه دادن در آلمان
اگر به خانه یک آلمانی دعوت شدهاید، هدیهای نظیر شکلات یا گل برای میزبان ببرید و در جریان باشید که آلمانیها به گل رز زرد علاقه زیادی دارند و باعث خوشحالی آنها میشود. رز قرمز نشاندهنده نیت رمانتیک است، پس آن را به عنوان هدیه انتخاب نکنید. گل میخک صد پر، لیلیوم و گل داوودی نیز در مراسم تدفین استفاده میشود و مناسب هدیه دادن نیست. آلمانیها عادت دارند، هدیه را به محض دریافت، باز کنند. برای مهمانیهای بزرگ یک روز قبل یا بعد از مهمانی برای میزبان گل میفرستند. هیچ وقت ۱۳ شاخه گل برای کسی نفرستید زیرا آن را بد یمن میدانند.
آداب مهمانی و سرو غذا
اگر یک آلمانی، شما را به خانه خود دعوت کرد، حتما سر وقت بروید که نشان میدهد اهل برنامه ریزی هستید و در ضمن یادتان باشد که هیچگاه زودتر از موعد به منزل میزبان نروید. اگر هم کمی تاخیر داشتید حتما آن را از طریق تلفن به میزبان اطلاع داده و علت را توضیح دهید. البته فقط به مهمانی غیررسمی بزرگی دعوت میشوید، کمی تاخیر مرسوم است و ایرادی ندارد. روز بعد از مهمانی هم پسندیده است که یک متن تشکر به همراه هدیه ای برای میزبان بفرستید و از او بابت مهماننوازیاش سپاسگذاری کنید.
نشستن سر میز قبل از خانم میزبان مؤدبانه نیست. هنگام غذا خوردن، بایستید تا میزبان به شما اجازه نشستن بدهد یا شما را به صندلی خاصی راهنمایی کند. تا وقتی که میزبان شروع به خوردن نکرده است، غذا نخورید و بهتر است برای رعایت ادب، تمام غذای خود را میل کرده و در انتها چاقو و چنگالتان را کنار یکدیگر قرار دهید. به هیچ عنوان آرنج خود را روی میز قرار ندهید، هر چند که دستهایتان باید روی میز باشد. برای میل کردن سالاد کاهو، کاهو را با چاقو خرد نکنید، بلکه آن را با چاقو و چنگال تا کرده و بعد میل کنید. تا جایی که میتوانید غذای خود را با چاقو برش دهید زیرا با این روش به آشپز نشان میدهید که غذایی که طبخ کرده تا چه حد لطیف است. یادتان باشد که ایجاد هر نوع سر و صدایی از دهانتان، بیادبی قلمداد میشود، پس از چنین رفتاری اجتناب کنید آلمانیها قبل از شروع به همدیگر نوشجان میگویند و اگر به همراه دوست آلمانی خود به رستوران رفتهاید و قصد حساب کردن ندارید تعارف نکنید چون ممکن است به راحتی و همان بار اول با شما موافقت کند. همچنین در طول صحبت خود هیچ اشارهای به جنگهای آلمانیها نکنید.
به همراه داشتن کفش داخل خانه
برای اقامت در آلمان یا حضور در خانه آلمانیها باید کفش مخصوص خانه هم داشته باشید، چون آلمانیها انتظار دارند که هنگام ورود به خانهشان کفشتان را دربیاورید. حتی ممکن است اکثر آنها در این مواقع به شما تذکر دهند، پس از این برخورد ناراحت نشوید. وقتی داخل خانه نشستهاید و یکی از اعضای خانواده در را به روی شما میبندد از رفتارش ناراحت نشوید، این لزوما به این معنی نیست که تمایلی به حضور شما در خانه ندارند بلکه میخواهند روی کارشان تمرکز کنند.
تمام آنچه گفته شد تنها بخش کوچکی از فرهنگ وسیع این کشور زیبا و مردم متعهدش بود و به یاد داشته باشیم تمام این موارد نه قانون های دست و پاگیر بلکه نکات مهم اخلاقی و انسانی ای می باشند
که زیبنده و لازمه ی هر جامعه ی رو به پیشرفتی است.
موفق باشی هم وطن