ساختار مفعول غیرمستقیم (با واسطه)
(Dativ)
همانگونه که در درس قبل(مفعول اکوزاتیو) گفته شد مفعول در زبان آلمانی به دودسته ذیل تقسیم می شود:
- مفعول مستقیم Akkusativ (صریح یا بی واسطه)
- غیر مستقیم Dativ (غیرصریح یا با واسطه)
در این درس مفعول غیرمستقیم (Dativ) بررسی می گردد .
آرتیکل ها در حالت مفعول غیرمستقیم (Dativ) به شرح ذیل می باشند :
|
آرتیکل معرفه (معین) |
آرتیکل نکره (نا معین) |
آرتیکل منفی ساز |
مذکر | dem | einem | keinem |
خنثی | dem | einem | keinem |
مونث | der | einer | keiner |
جمع | den | - | keinen |
▲همانگونه که ملاحظه کردید درحالت مفعول غیرمستقیم (Dativ) تمامی آرتیکل ها تغییر یافته. توجه بفرمائید در حالت جمع از آنجا که عدد یک جمع بسته نمی شود لذا قسمت جمع در ستون آرتیکل های نامعین بدون آرتیکل است.
جهت تشخیص مفعول غیرمستقیم یا Dativ سه روش کلی وجود دارد . |
- پرسش کلیدی : به چه کسی ؟ به چه چیزی؟
- حروف اضافه
- افعال داتیو ساز
بررسی حالت اول با ذکر مثال |
.Ich gebe der Frau ein Buch
من کتاب را به خانم می دهم.
در اینجا با استفاده از پاسخ پرسش کلیدی : کتاب را به چه کسی می دهم؟ نوع مفعول (خانم) مشخص می شود که همان مفعول غیرمستقیم (Dativ) است درنتیجه با آنکه Frau اسمی مونث است اما به دلیل نقش آن در جمله به جای آرتیکل die آرتیکل der می گیرد. پس اسمی که پاسخ این پرسش کلیدی است مفعول غیرمستقیم (Dativ) خواهد بود.
بررسی حالت دوم با ذکر مثال |
چنانچه اسم پس از یکی از حروف اضافه ی جدول پایین قرار داشت آن اسم مفعول غیرمستقیم (Dativ) خواهد بود . برخی از این حروف اضافه مکانی, بعضی زمانی و تعدادی نیز جهت موارد دیگر بکار می روند.
حرف اضافه مکانی | معنی |
ab | از (نقطه شروع یک مسیر یا زمان استفاده کرد) |
außer | خارج از جایی (مثلا بیرون از شهرم) |
zu | برای / به سمت / در (زمانی) |
nach | پس از / به سمت (سوی) جایی |
bei | نزد جایی / در (محل کار) |
von | از |
aus | از |
mit | با |
seit | از(زمانی) |
gegenüber | رو به رو / مقابل |
بعنوان مثال :
.Er arbeitet bei einer großen Firma
او در یک شرکت بزرگ کار می کند.
در مثال بالا از آنجا که Firma (شرکت) پس از حرف اضافه ی beiآمده لذا مفعول غیر مستقیم(داتیو) است و آرتیکل نامعین (حرف تعریف نکره) آن einer می شود.
بررسی حالت سوم با ذکر مثال |
فعل helfen به معنای کمک کردن فعلی داتیو ساز است.
.Die Lehrerin half mit den Hausaufgaben
معلم در تکالیف کمک کرد.
در مثال فوق از آنجا که Hausaufgaben (تکالیف – اسمی مونث و جمع) پس از فعل helfen آمده لذا مفعول غیرمستقیم (داتیو) است و آرتیکل آن den می شود.
